Κυριακή 21 Αυγούστου 2011

Καλό ταξίδι κύριε Θέμελη

"Η κηδεία είχε οριστεί λίγες ώρες μετά την προβλεπόμενη άφιξη της Δάφνης στην Αθήνα. Εκτυλίχθηκε όπως σε κάθε ανάλογη περίσταση που φεύγει ένα τόσο αγαπημένο πρόσωπο ξαφνικά από την οικογένειά του. Αλλά και από έναν κύκλο γνωστών που τον εκτιμούσαν και προσπαθούσαν να συμβιβαστούν με την σκέψη ότι δεν θα ήταν πια ανάμεσά τους. Η συρροή της πανεπιστημιακής κοινότητας ήταν εντυπωσιακή. Οι λόγοι που εκφωνήθηκαν από τους συναδέλφους του Άλκη είχαν τον παλμό της ειλικρίνειας, του θαυμασμού για το έργο και την προσωπικότητά του".
               Απόσπασμα από το έργο του Ν. Θέμελη "Μια ζωή δυο ζωές" (σ. 409), εκδ. Κέδρος
Σα σκηνή από "ταινία προσεχώς"...

Σάββατο 20 Αυγούστου 2011

"Φολέγανδρος", Διήγημα του Χρήστου Οικονόμου από την Athens Voice

Φολέγανδρος | www.athensvoice.gr
Από τη Σίκινο στη Φολέγανδρο (περίπου μισή ώρα ταξίδι...) κι από την ποίηση στην πεζογραφία (πόση άραγε είναι η απόσταση...π.χ στο έργο του Παπαδιαμάντη;) και σε ένα σύγχρονο, πολλά υποσχόμενο, συγγραφέα, που έχουμε ξαναπαρουσιάσει από το blog.
 Για τους γνώστες του έργου του πολλά μοτίβα είναι οικεία. Δεν είναι ταξιδιωτικό το κείμενο αλλά διήγηση μιας αληθινής (;) ιστορίας. Απολαύστε την! 
Η έννοια της Κόρης, της μητέρας, της Παναγίας, των γυναικών και των κοριτσιών κατέχει σημαντικό μέρος στην ποίηση του Ελύτη και αποτελεί πηγή έμπνευσης γι’ αυτόν.
...Τους ζυγούς λύσατε
Τα κορίτσια φιλήσατε
                               (Μαρία Νεφέλη)

Η Παραμυθία ως προϋπόθεση της "των Πάντων Χαράς "

Στο ξωκκλήσι της Παναγιάς της Παντοχαράς στη Σίκινο αριστερά του ιερού και πλάι στην εικόνα της Παντοχαράς, εικονίζεται η εικόνα της Παναγίας της Παραμυθίας.

 Η επιλογή αυτών των υποστάσεων της γυναικείας Φύσης (παρηγορία και χαρά) δεν είναι καθόλου τυχαία και συνδέεται άρρηκτα με την ποιητική του Ο. Ελύτη. Η Γυναίκα, ως θεία οντότητα, επιδαψιλεύει τη δυνατότητα τόσο της Ηδονής όσο και του κατευνασμού του αρχέγονου φόβου του θανάτου, μέσω της μητρότητας. Είτε ως μικρή Πράσινη Θάλασσα είτε ως Πούλια , ως Μαρία Νεφέλη ή ως Ποδηλάτισσα, η Γυναίκα κυριαρχεί στην ποιητική δημιουργία του και εξαγνίζει με τη δυναμική της παρουσία και προσφορά ,τη μικρότητα της καθημερινής τύρβης.Θεία ενσάρκωσή της η μορφή της Παναγίας που λατρεύεται σε κάθε αιγαιακή γωνιά με ποικίλα προσωνύμια.
 Ως "Παραμυθία" και ως "Παντοχαρά" μας περιμένει στο Κάστρο της Σικίνου και το επόμενο καλοκαίρι. 

Πέμπτη 11 Αυγούστου 2011

Η Ιουλίτα Ηλιοπούλου απαγγέλλει το "Μονόγραμμα" του Ο. Ελύτη



 "Έφερα τη ζωή μου ως εδώ
Στο σημάδι ετούτο που παλεύει
Πάντα κοντά στη θάλασσα
Νιάτα στα βράχια επάνω, στήθος
Με στήθος προς τον άνεμο
...............................................
Έφερα τη ζωή μου ως εδώ
Πέτρα ταμένη στο υγρό στοιχείο
Πιο πέρα απ' τα νησιά
Πιο χαμηλά απ' το κύμα"
(απόσπασμα από την "Επέτειο" του Οδυσσέα Ελύτη)
..............................................

Πρόγραμμα Σπουδών 2011-2012 για τα Φιλολογικά μαθήματα της Α' Λυκείουhttp://www.alfavita.gr/artro.php?id=41369

Τετάρτη 10 Αυγούστου 2011

"Παρθένῳ Σικινίῳ Οδυσσέας Ελύτης ανέθηκε"

Η επιστροφή στο κλεινόν άστυ πάντα μελαγχολική. Το γαλάζιο και το  φως του Αιγαίου, οι χαρές, που απλόχερα μας έδωσε, θα μας συντροφεύουν το δύσκολο χειμώνα, ως παραμυθία... Σ' αυτές τις μνήμες ξεχωριστή θα είναι η μέρα των θυρανοιξίων της εκκλησίας-αφιερώματος του Οδυσσέα Ελύτη στη ράχη του βράχου ανάμεσα στη Χώρα της Σικίνου και το μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής. Άπλετη η θέα στις Δυτικές Κυκλάδες... στη Φολέγανδρο, την Κίμωλο, τη Μήλο, τη Σίφνο, "στα παιδιά που κρατά η Παναγιά στα πόδια της", όπως λέει κι ο ποιητής στα "Ρω του Έρωτα".

Το εκκλησάκι της Παντοχαράς λίγο πριν από τα Θυρανοίξια. Τελευταίες εργασίες δυο μέρες πριν από την τελετή.

To Σάββατο 6 Αυγούστου όλα είναι έτοιμα και γιορτινά.

Η αναθηματική επιγραφή πάνω από την είσοδο ενημερώνει τους επισκέπτες για το αφιέρωμα του νομπελίστα ποιητή μας.


Η σύντροφος του Ποιητή, κα Ιουλίτα Ηλιοπούλου. Έναν αιώνα από τη γέννηση του,  πραγματώνει τα όνειρα και τις επιθυμίες του με σεβασμό και προσήλωση στη μνήμη αυτού. Ξεχωριστή παρουσία και η ίδια έλαμψε με τη σεμνότητα και τη γλυκύτητά της.

 Συνομιλώντας με την ποιήτρια λίγο πριν από τα θυρανοίξια. Όλα γύρω "σε μπλε Ιουλίτας"...
Η απέριττη τελετή. Οι λάτρεις του Ελύτη και οι Σικινιώτες προσέρχονται.

Στο τέλος μοιράστηκαν παραδοσιακά αμυγδαλωτά και παστέλια με πορτοκάλι και μέλι σικινιώτικο.

 H εικόνα της Παναγίας της Παντοχαράς. Γλυκύς ρεμβασμός και μητρική τρυφερότητα στο βλέμμα.

Πάνω από το υπέρθυρο υαλογραφία με κόσμημα του Γ. Τσαρούχη, εμπνευσμένο από λαϊκό ξυλόγλυπτο.Το ίδιο μοτίβο κοσμεί την ποιητική συλλογή "Ήλιος ο Πρώτος" και το δερματόδετο τόμο των Απάντων του Ελύτη με τίτλο "Ποίηση".

Σε αυτή την εσχατιά του Αιγαίου ο ποιητής που το ύμνησε άφησε ένα σεμνό αφιέρωμα. Η λιτή επιγραφή στο πλάι του ναϊσκου ενημερώνει για τη συνεισφορά όλων όσοι συνετέλεσαν στην κατασκευή αυτού του λευκού γλάρου στη ράχη του βράχου της ταπεινής Σικίνου.

Δευτέρα 8 Αυγούστου 2011

Σίκινος.
Ένα μικρό κι ήσυχο κυκλαδονήσι ανάμεσα στην Ίο και τη Φολέγανδρο, μακριά από την οχλοβοή και την ξιπασιά άλλων προορισμών. Ένα νησί με ιδιαίτερα εύηχο όνομα, που ευτύχησε να έχει ενταχθεί στην ποιητική μυθολογία του Οδυσσέα Ελύτη. Σ’ αυτή τη «ράχη δελφινιού» επέλεξε ο ίδιος να χτισθεί, ως αφιέρωμά του, ένα ξωκκλήσι προς τιμή της Παναγίας, η «Παναγία η Παντοχαρά», αν και ο ίδιος ποτέ δεν επισκέφθηκε, παρά μόνο νοερά, αυτόν τον τόπο. Την επιθυμία του εκπλήρωσε με αξιοθαύμαστη προσπάθεια κι επιμονή η ποιήτρια Ιουλίττα Ηλιοπούλου.
Τα θυρανοίξια έγιναν το πρωί της 6ης Αυγούστου. Το αυγουστιάτικο μελτέμι ισχυρό. Ο κόσμος λίγος και εκλεκτός. Λάτρεις του Ελύτη αλλά και ντόπιοι που θέλησαν να παρευρεθούν στη σεμνή τελετή. Το εκκλησάκι, χτισμένο σε τόπο συγκλονιστικό, κοιτά προς τις Δυτικές Κυκλάδες κι απλώνει τις δύο φτερούγες του, μια στο βορρά και μια στο νότο, έτοιμο να αρμενίσει στο γαλάζιο πέλαγος. Το εσωτερικό του λιτό, όπως αρμόζει σε ξωκκλήσι. Ίπταται ο ξύλινος σταυρός πάνω από το ιερό και χρωματίζουν το χώρο οι υπέροχες αγιογραφίες. Στο υπέρθυρο της εισόδου, ένα κόσμημα του Γιάννη Τσαρούχη που κοσμεί και την ποιητική συλλογή «Ήλιος ο Πρώτος», εμπνευσμένο από λαϊκό ξυλόγλυπτο. Όλα απέριττα και συνταρακτικά ωραία. Όπως το Αιγαίο και η κληρονομιά του, όπως ο μαγικός κόσμος της ποίησης του Ο. Ελύτη. «Αυτός ο κόσμος, ο μικρός ,ο μέγας»…
Το βράδυ των θυρανοιξίων, στο φυσικό σκηνικό της πλατείας του Κάστρου της Σικίνου, ακούστηκε ο Λόγος του Ποιητή από τη σύντροφό του και ποιήτρια Ιουλίτα Ηλιοπούλου με τρόπο αισθαντικό, γεμάτο όνειρο και θάμβος. Στο πιάνο τη συνόδευσε ο Γ. Κουρουπός και μελοποιημένα έργα ερμήνευσε ο Σ. Σακκάς. Μια μυσταγωγία…, εμπειρία μοναδική για όσους τυχερούς την έζησαν. Απλότητα, ανεπιτήδευτη σεμνότητα κι άφατη ομορφιά στη συνύπαρξη Λόγου και Μουσικής μέσω των τριών άξιων εκπροσώπων τους. Μια εξαίσια βραδιά που μας θύμισε πως στη ζωή τα ουσιώδη απλόχερα χαρίζονται σε εκείνον που επιλέγει να τα χαρεί, τρυγώντας την ηδονή τους κι αντέχοντας την οδύνη τους…
Παραμένοντας ακόμη στη γαλήνια Σίκινο κι απολαμβάνοντας όλο το μπλε που αφειδώς ξοδεύτηκε σ’ αυτή τη μεριά του πλανήτη, ανανεώνουμε το ραντεβού μας σε λίγες ημέρες, οπότε και θα αναρτήσουμε φωτογραφίες και βίντεο από όσα συνέβησαν εδώ τη μέρα του Σαββάτου.

Κυριακή 7 Αυγούστου 2011

ΚΑΙ ΜΙΑ ΣΥΝΤΑΓΗ ΓΙΑ ΣΥΚΙΑ ΣΤΗ ΣΚΥΡΟ Ή ΣΤΗ ΣΙΚΙΝΟ

Επιλέγετε μια θέση πλάι σ’ έναν χαλασμένο μαντρότοιχο που το άνοιγμά του μπάζει αεράκι γιομάτο μνήμες του ΄21 και ψεκάδες θαλάσσης. Η παρουσία στη γειτονιά μιας αίγας θα ήταν ευκταία. Μερικές νύχτες τ’ αφήνετε κάτω από τρία τέταρτα σελήνης και τριζόνια μυριάδες. Με τα πρώτα του όρθρου και λίγη αδημονία πριν το δάγκωμα δοκιμάζετε αν διαστέλλονται τα ρουθούνια σας και αφήνετε να διαρρεύσει κάτι μενεξεδί με υγρόν ώχρας εωσότου νιώσετε το γάλα της νέας ημέρας. Τότε απλώνετε το χέρι σας.
«Εκ του πλησίον» Οδυσσέας Ελύτης